Alice Munro

Dit zijn slechts enkele van de vele lovende woorden die worden geschreven over Alice Munro,
Nobelprijswinares voor de Literatuur 2013. Wereldwijd wordt Munro beschreven als de meester
van het hedendaagse kortverhaal en heeft ze enorm veel succes met haar werk. Negatieve
commentaar over Munro's werk is (bijna) niet te vinden. Ze wordt geprezen voor haar
subtiele manier van vertellen en het psychologisch realisme dat ze hanteert in haar verhalen.

Nochtans was Munro's werk in onze gebieden niet zo bekend voor ze Nobelprijswinnares werd.
Pas vanaf de jaren 2000 werden haar boeken ook in het Nederlands vertaald en sinds haar
Nobelprijs is ze echt doorgebroken in België en Nederland. In Canada, Munro's geboorteland,
en de Verenigde Staten was haar werk al langer bekend. Al vanaf haar tienerjaren begon Munro
met het schrijven van verhalen. Haar eerste echte verhalenbundel die werd gepubliceerd
(Dance of the Happy Shades) won in 1968 the Governor General's Award, op dat moment de
belangrijkste literaire prijs in Canada. Deze prijs heeft ze later nog twee keer gewonnen voor
haar verhalenbundels Who Do You Think You Are en The Progress of Love. In 2009 kreeg ze de
Man Booker International Prize voor haar hele oeuvre, maar haar ultieme bekroning kwam er
uiteindelijk in 2013 met de Nobelprijs voor de Literatuur. Naar eigen zeggen had ze nooit
verwacht deze prijs te winnen. Enkele weken voor de uitreiking van de Nobelprijs Literatuur
had Munro zelfs te kennen gegeven dat ze zou stoppen met schrijven. Liefhebbers
van haar werk hopen dat ze met het winnen van deze prijs toch van gedachten veranderd.

Alice Munro neemt met het schrijven van kortverhalen een groot risico, want meestal stuit dit
genre op veel vooroordelen. Toch weet Munro al haar lezers in te pakken met haar
verhalenbundels. Ondanks dat al haar verhalen slechts dertig à veertig pagina's lang zijn, hebben
de meeste lezers toch het gevoel dat ze een hele roman gelezen hebben. Munro slaagt er in haar
personages te beschrijven en ze een hele ontwikkeling te laten doormaken op slechts dertig
pagina's en dit zonder een onsamenhangend geheel af te leveren. Daarbovenop is het taalgebruik
in Munro's werk vrij eenvoudig. Haar verhalen zijn daardoor zeer toegankelijk. Tijdens het lezen
krijgen lezers, onder wie ook ikzelf, het gevoel dat je eenvoudige verhalen aan het lezen bent, maar
op het einde besef je dat het verhaal ook een diepere betekenis met zich meedraagt. Haar
personages, voornamelijk vrouwen, zijn ook zeer alledaags. Veel mensen zullen zich in verhalen
van Munro kunnen herkennen. Die herkenbaarheid geeft nog een extra dimensie aan haar verhalen.

De laatste jaren, en dan vooral sinds 2013, verkopen Munro's boeken ook in Vlaanderen en Nederland
als zoete broodjes, wat erop wijst dat haar werk ook hier enorm gesmaakt wordt. Ik heb het boek 'Lief
leven' gelezen, een bundel met kortverhalen over vrouwen op het platteland die cruciale punten in hun
leven bereiken. Ik kon Munro's verhalen absoluut smaken, maar de volledige bundel in één keer lezen
was voor mij een overdaad. Ik had nooit eerder kortverhalen gelezen, dus ik was er niet mee vertrouwd.
Ik kan me vinden in de commentaren die in de pers verschijnen: Munro schrijft zeer subtiel over de
psychologische ontwikkelingen van haar personages, haar verhalen zijn eenvoudig om te lezen, de
diepere betekenis wordt inderdaad duidelijk naarmate het verhaal naar het einde toeloopt..., maar toch
zal haar werk nooit tot mijn favorieten gaan behoren. Tussentijds eens een kortverhaal lezen van
Munro zal ik zeker nog doen, maar een volledige bundel in een keer uitlezen is niet meer aan mij
besteed. Een vijftiental verhalen over vrouwen die belangrijke ontwikkelingen meemaken in hun leven
achter elkaar lezen is me toch te veel van het goede. Vooral omdat haar verhalen meestal een
negatieve ondertoon hebben. Wat de personages meemaken in haar verhalen zijn meestal geen leuke
gebeurtenissen: omgaan met de verdrinkingsdood van je kind, de keuze moeten maken tussen partner
en minnaar, twijfelen aan het nut van je leven... Ondanks het feit dat deze problemen steeds op een
schijnbaar luchtige en eenvoudige manier worden omschreven, zou een positiever verhaal in het werk
van Munro voor mij niet overbodig zijn.

Toch ben ik ervan overtuigd dat Munro's werk nog vele generaties zal kunnen bekoren, net zoals de
Amerikaanse auteur Cynthia Ozick zegt: 'Ze zal langer meegaan dan veel van haar tijdgenoten'.
Door de grote toegankelijkheid van haar werk en de diepe indruk die Munro nalaat bij haar lezerspubliek
zullen haar verhalen nog lang na haar dood veel succes hebben. Alice Munro zal blijvend herinnerd
worden  als de pionier van het hedendaagse kortverhaal. Misschien zullen er naar haar voorbeeld in
de toekomst meer kortverhalen worden geschreven. Mensen hebben tenslotte steeds minder tijd om te
lezen en een verhaal van slechts dertig pagina's kan dan een ideale oplossing zijn. Zeker als je na het
lezen van dat kortverhaal het gevoel hebt een hele roman gelezen te hebben.

Dessing M., Hellemans F. (10 oktober 2013). Canadese verhalenschrijfster Alice Munro
wint Nobelprijs Literatuur 2013. Opgeroepen op 8 februari 2015, van Knack: https://www.knack.be/
nieuws/boeken/canadese-verhalenschrijfster-alice-munro-wint-nobelprijs-literatuur-2013/article-
normal-111068.html.

(10 oktober 2013). Canadese Alice Munro wint Nobelprijs Literatuur. Opgeroepen op 8
februari 2015, van De Standaard: https://www.standaard.be/cnt/dmf20131010_00784022.

(8 oktober 2014). Alice Munro - Levens van meisjes en vrouwen. Opgeroepen op 8
februari 2015, van Humo: https://www.humo.be/boeken/304753/alice-munro-levens-van-meisjes-
en-vrouwen.

De Boeck, B. (13 oktober 2013). Alice Munro, 'Te veel geluk'. Opgeroepen
op 8 februari 2015, van Cutting Edge: https://www.cuttingedge.be/boekenstrips/alice-munro-te-veel-geluk.