Lars

Op 26 februari 2015 ben ik naar de theatervoorstelling 'Lars' gaan kijken. Een productie van
De Spelerij in een regie van Paula Bangels. Met drie grote namen op de affiche: Ron Cornet,
Camilia Blereau en Tuur De Weert kon dit alleen maar een goede voorstelling worden, dacht ik...
Jammer genoeg werd de voorstelling niet het succes waarop ik had gehoopt. Het verhaal kwam
maar traag op gang en ik was ook niet erg enthousiast over de acteerprestaties.

Het theaterstuk vertelt het verhaal van drie zestigplussers die al een heel leven achter de rug
hebben en die allemaal hun geheimen hebben. Geheimen die gedurende de voorstelling een
voor een komen bovendrijven. Het stuk neemt een vreemde en ongestructureerde start. Het publiek
maakt kennis met de personages, maar wat de onderliggende verhoudingen zijn tussen de personages
was in het begin helemaal niet duidelijk. Wanneer het stuk over de helft is, begint alles in de plooi te
vallen en wordt het duidelijk dat Helena (Camilia Blereau) een affaire heeft gehad met Ronald
(Ron Cornet), terwijl ze nog getrouwd was. Tijdens het stuk verblijft Helena echter bij Adriaan
(Tuur De Weert), een man met wie ze zaken doet. Naar het einde van de voorstelling toe blijkt dat
Helena meer dan veertig jaar geleden een kind op de wereld heeft gezet, een kind van Ronald. Ze heeft
dat kind onmiddellijk afgestaan. Na veertig jaar zoekt dat kind, Lars genaamd, haar regelmatig op om
geld te vragen, veel geld. Lars blijkt een zeer gevaarlijke jongen te zijn en dat wordt op het einde ook
pijnlijk duidelijk.

De eerste drie kwartier van het stuk hebben me grotendeels verveeld. De volgende drie kwartier
konden me veel meer boeien. Het lijkt of het stuk dan pas echt begon. De aanloop naar de kern van
het verhaal duurde naar mijn gevoel te lang. Het stuk op zich is zeker niet slecht geschreven en bevat
ook heel wat mooie boodschappen, maar de schrijver had sneller naar de kern van het verhaal moeten
gaan. Halverwege de voorstelling zijn er zelfs een vijftal mensen de zaal uitgegaan, omdat ze het te
langdradig en te saai vonden. Ik ben blijven zitten en daar had ik achteraf gezien zeker geen spijt van.
Het laatste deel vond ik veel beter. De mensen die vertrokken zijn, hadden dus ongelijk.

Van de acteerprestaties was ik ook niet erg onder de indruk. Ron Cornet was de enige die me echt kon
bekoren. De rol was hem ook op het lijf geschreven: een man die probeert zijn ex-vrouw de stuipen op
het lijf te jagen. Iets wat met zijn lichaamsbouw en luide stemgeluid geen enkel probleem vormde.
Tuur De Weert daarentegen was op sommige momenten zeer slecht verstaanbaar. Ik zat op de vierde
rij en toch is er veel van zijn tekst verloren gegaan, omdat hij te snel en te stil sprak. Uit de reacties van
de mensen rondom mij kon ik opmaken dat ik niet de enige was die hem niet goed verstond. Dit
verbaasde mij toch van iemand die al heel veel ervaring heeft op de planken. Over de prestatie
van Camilia Blereau was ik ook verrast en niet in de goede zin. Een paar keer viel ze door de mand door
verkeerde namen te gebruiken: Armand in plaats van Adriaan en Ronny in plaats van Ronald.
Daarnaast is ze minstens drie keer een stuk tekst vergeten. Dit werd telkens snel, maar zeker niet
onopvallend, rechtgetrokken door haar medespelers. Uiteraard is iets vergeten menselijk, maar ik had
het toch niet verwacht bij deze ervaren acteurs. Misschien had ik de pech dat ze gewoon een slechte
dag had, want in verschillende recensies  krijgt ze heel wat lof voor haar vertolking van Helena.

Ondanks mijn commentaren heb ik wel veel appreciatie voor hun prestatie. Het was zeker geen
eenvoudig theaterstuk en er waren vaak heel lange stukken tekst. De acteurs moesten ook veel
verschillende emoties tonen. Blij, bang, boos en verdrietig,  alle emoties kwamen aan bod. Ik speel
zelf amateurtoneel, dus ik weet hoe moeilijk het is om van de ene emotie naar de andere over te gaan.

Ik kan besluiten dat ik 'Lars' als een matige voorstelling beschouw. Ik heb al veel betere voorstellingen
gezien, maar ik heb er ook al veel slechtere gezien. Mensen die eens graag iets 'anders' zien in het
theater zullen 'Lars' zeker kunnen smaken. De volgende recensies zeggen duidelijk dat Lars geen
alledaags stuk is, maar dat het in zijn categorie zeker geen slecht stuk is en dat de acteerprestaties er
ook mogen zijn.

Recensie 1

De voorstelling Lars is een 'specialleke' en kan zo in een korf 'genre afwijkende toneelopvoeringen'
worden gecatalogeerd. Meteen plaatsen we daar een "alhoewel" tegenover, daar de creatie van
producent De Spelerij op het eerste zicht vrij klassiek oogt. Ontegensprekelijk, het is toneel, maar
geen komedie, thriller of relatiestuk. De reden van de moeilijke duiding ligt in het ietwat vreemde
verhaal van auteur Peter De Graef. Bizar is mogelijk het juiste woord maar op de keper beschouwd
blijven zijn hersenspinsels zeer geloofwaardig.

Drie mensen op leeftijd ontmoeten elkaar. Gewild of ongewild? Of er al dan niet een verband is tussen
hen houden we hier ook in het midden. Helena, de enige vrouw in het gezelschap, ruilt haar huidige
biotoop, een riant verblijf op de Kaaimaneilanden in voor het flatje van een man die ze 'enigszins' wel
ziet zitten. Adriaan gaat vrolijk door het leven en verdrijft zijn tijd met het vervaardigen van schilderijen,
imitaties naar de grote meesters. Het klikt meteen. Maar is de drijfveer wel liefde? Joost mag het
weten. Adriaan, hoopt! Helena, raaskalt. Maar plots daagt Ron op, een stoere vent die de plannen van
het net gevormde duo danig in de war weet te brengen. Ze belanden willens nillens in een vicieuze
cirkel. En wie of wat is Lars? Vragen genoeg maar deze mogen hier helaas niet beantwoord worden.
Het vallen van het doek schept duidelijkheid...

De structuur van de voorstelling is ook niet alledaags. Een man neemt plaats achter een kast die blijkt
dienst te doen als spreekgestoelte. Declamerend reikt hij een ietwat belerend onderwerp aan. Het
publiek wordt met een bevreemdend gevoel opgezadeld om dit vervolgens even vlug kwijt te raken.
Na deze kanteling komt immers humor de neus aan het venster steken maar al snel wordt dit op zijn
beurt weer in de kiem gesmoord door te switchen naar drama. Het sleutelwoord voor deze werkwijze
valt onder de uitdrukking: op het verkeerde been plaatsen. Wat meteen veel zegt over de voorstelling.
Verrassend is het woord dat de lading ontegensprekelijk dekt.

Verder is er de speelstijl die ook voor verwarring zorgt. Tuur De Weert slooft zich uit als de goede
huisvader Adriaan en kan zo beschouwd worden als de meest normale van het trio. Camilia Blereau
mag Helena tot leven brengen en doet dit op een manier die in eerste instantie de wenkbrauwen doet
fronsen. Drukdoend, brabbelend en naast de kwestie pratend. Maar achteraf gezien blijkt haar
speelstijl de juiste te zijn en mag er gezegd worden dat Camilia Blereau toch maar weer een lijntje weet
toe te voegen aan haar al rijk gevulde palmares. Ron schittert dan weer op een manier die we van hem
gewend zijn, alsof de rol hem op het imponerende lijf geschreven werd.

Na het applaus neemt Lars geen eind. De hersenen krijgen danig nog wat werk te verrichten. Zelfs het
nachtje slapen (?) schept nog heel wat opheldering en praatstof. De gelaagdheid van het stuk komt
maar met mondjesmaat bovendrijven wat bewijst dat Lars een degelijk product is dat iets oogluikend
vertelt over het leven maar anderzijds ook zorgt voor het nodige vermaak.
Kort: Verzorgde en vermakelijke voorstelling die een bizar verhaal aanreikt.

Bron: Van de Brul, S. (25/01/2015). Lars. Opgeroepen op 27/02/2015.
https://www.huubcolla.be/theater/documents/RecensieLarsSwa.pdf.

Recensie 2

Lars

Lars gaat over drie zestigplussers: Helena, Ronald en Adriaan. Ron Cornet speelt de rol van Ronald,
Camilia Blereau die van Helena en tot slot neemt Tuur De Weert het personage Adriaan voor zijn
rekening. Niemand speelt dus de rol van Lars, waar de voorstelling nochtans naar genoemd is. Wie
is dan dat personage? Waarom staat die niet op scène? Waarom speelt De Spelerij de tekst van
Peter De Graef zo clean in het begin met wetenschappelijke info, filosofische passages en
maatschappijkritiek? Een tekst waar personages geen liefde lijken te kennen en wat naast elkaar
staan te praten zonder je het gevoel hebt dat een zin echt doordringt bij de tegenspeler. En
waarom acteert Blereau over the top als hyper hysterische vrouw op leeftijd? Omdat het een
komedie is? Neen. Omdat het een thriller is? Neen. Lars is namelijk een bizarre maar misschien
daarom ook wel interessante mix van genres met een plottwist die er mag zijn.

Lars start met Ronald die een lezing, achteraf blijkt het een pleidooi in de rechtbank te zijn, staat
te geven. Over de notionele intrestaftrek. Dat bedrijven een fictieve - jawel: u leest het goed:
fictief - rente kunnen aftrekken omdat ze investeren in risicokapitaal. Cornet geeft een voorbeeld:
als je als bedrijf telefoonpalen in de Himalaya wil neerpoten, wat niet zonder risico's is, kan je op
die maatregel beroep doen. Dat de lokale bevolking geen behoefte heeft aan telefonie is in de
filosofie van die fiscale maatregel een plus, want het risico verhoogt. Het woord "notioneel" vind
je nergens in een woordenboek, een verzonnen woord is het, zo stipt hij aan. Ronald blijkt
verontwaardigd dat vennootschappen zich zo veel kunnen permitteren, dat de wetgever bewust
voldoende achterpoortjes in zijn wetgeving voor hen open houdt, wat eigenlijk neerkomt op diefstal
mogelijk maken. Terwijl burgers netjes hun belastingsbrief invullen, en ter goeder trouw handelen,
blijken ondernemers over een arsenaal aan mogelijkheden te beschikken om het onderste uit de
kan te halen, om net zo weinig mogelijk te moeten betalen aan de fiscus. Het is die
verontwaardiging, die in zekere zin wraakroepend is, die ook erg leeft bij heel wat middenklassers
die Peter De Graef die instond voor de tekst van deze voorstelling erg treffend wist te vatten in het
pleidooi van Ronald.

Adriaan blijkt kunstschilder, gespecialiseerd in het maken van reproducties. Wat hij echter niet weet,
is dat Helena, die op de Kaaimaneilanden woont, deze doorverkoopt aan exuberante prijzen. Alsof
het om originelen gaat. Al snel wordt ze ontdekt, krijgt ze vijanden. Adriaan trapt in de val en denkt
dat ze naar hem is gekomen uit liefde. In feite is ze op de vlucht. Voor zichzelf en voor Ronald.
Adriaans visie op daten via het internet, is er raak op. Zo beeldt ie zich in dat mensen
klaarkomen in iemands anders mond terwijl ze daarna nog voldoende interesse hebben om te
weten te komen wat de (echte) naam is van de sekspartner. Heerlijk staaltje maatschappijkritiek
dus waar de mens als object gezien wordt. En Helena die lijkt alleen maar met zichzelf en haar
problemen bezig in deze hyperindividualistische maatschappij: "Ik denk bij alles: "En dan?"
Voor empathie past ze dus.

Adriaan blijkt de filosoof van het gezelschap. "Wat doen we verder met ons leven?" vraagt de
71-jarige man zich af. "Een bank overvallen? Of er een hacken? Als je een dief besteelt, wat is
dan daarvan de consequentie?" is op zijn minst een interessante vraag die hij zich stelt.
Of: "Het leven zit vol vergissingen en is er misschien zelf ook een." Om helemaal spijkers met
koppen te slaan als het over opvoeding gaat: "Verwennen is een vorm van verwaarlozing.
Liefde, aandacht, grenzen trekken, krijg je allemaal niet."

In Lars zet Ron Cornet een magistrale Ronald neer. Doe die man een leren jekker aan en hij
staat er meteen als zware jongen, als zeer dominant, gewelddadig man. Erg knap maakt zijn
personage de plottwist mee waardoor de andere kant van Ronald zich toont. Helena's
personage is dan weer een stuk minder gelaagd, en ja die overacting daar blijven we mee
verveeld zitten na afloop van de voorstelling. Tuur De Weert brengt van zijn kant rust als
Adriaan in Lars. Hij lijkt in het reine te zijn met zichzelf en erg stabiel. Maar is dat wel,
voor een man die zich vragen stelt en wiens stabiel leventje plots zo abrupt overhoop
gegooid wordt? Lars is op zich qua inhoud, vorm en thematiek meer experimenteel dan de
voorstelling op het eerste zicht lijkt. Geen monoloog, geen voordracht, geen theater
zoals we dat gewend zijn, geen komedie, geen thriller hoewel er een dode valt in het
stuk, en toch heeft het wel die ingrediënten in zich. Lars laat zich dus vooral niet
in een vakje stoppen. Dat op zich is al interessant.

Bron: Hertogs, B. (26/01/2015). Lars. Opgeroepen op 27/02/2015, van
concertnews: https://www.concertnews.be/makepdf.php?id=2622.