De tweeling

      

De tweeling vertelt het dramatische verhaal van een Duitse meisjestweeling die op zesjarige leeftijd
van elkaar wordt gescheiden na het overlijden van hun alleenstaande vader. Anna komt terecht bij
haar oom die haar op een wrede manier mee laat werken op de boerderij. Lotte komt bij haar oom in
Nederland terecht waar ze alles krijgt wat haar hartje begeert. Pas vele jaren later ontmoeten de
twee elkaar terug, maar het weerzien is niet zo hartelijk als ze hadden gehoopt. Met de oorlog als
achtergrond wordt het voor de tweeling enorm moeilijk om elkaar nog te begrijpen. Anna bevindt zich
namelijk in Duitsland en trouwt tijdens de oorlog met een SS-officier, terwijl Lotte in Nederland woont
en haar man op een gruwelijke manier verliest in de gaskamers. Lotte wil niets meer te maken
hebben met al wat Duits is en dus ook niet met haar zus. Wanneer de twee vrouwen bejaard zijn,
ontmoeten ze elkaar in een kuuroord. Daar vertellen ze elk hun eigen verhaal over hun leven en hun
kant van de oorlog in de hoop elkaar na al die jaren te begrijpen.

Het verhaal begint met de ontmoeting van de twee oude vrouwtjes die een tweeling blijken te zijn.
Althans het boek begint op deze manier. De film start met beelden van een jonge tweeling op de
begrafenis van hun vader. De start van de film is dus al niet vergelijkbaar aan het begin van het boek.
Dit is niet het enige verschil. Zonder merkbare wijzigingen in het verhaal aan te brengen zit de
film toch heel anders in elkaar dan het boek. In het boek vertrekt elk hoofdstuk vanuit de oude Anna
en Lotte die gezellig samen aan het baden zijn of die samen een koffietje aan het drinken zijn op een
terras. Dan begint telkens een van de twee een stuk van haar leven te vertellen. In het boek wordt er
daarom ook gebruik gemaakt van twee personele vertellers. De ene vertelt het verhaal van Anna en
de andere vertelt het levensverhaal van Lotte. In de film wordt het verhaal van Anna en Lotte niet door
henzelf verteld, meer nog, de film is al halverwege vooraleer de oude tweeling tegen elkaar begint te
praten.

Het tempo van de film ligt veel hoger dan dat van het boek. In de film wisselen de beelden van
Anna en Lotte elkaar zeer snel af waardoor het contrast tussen beide levens nog beter zichtbaar
wordt. Een beeld van Anna die de stal aan het uitmesten is, wordt gevolgd door een beeld van Lotte aan
een vleugelpiano. In het boek is dit contrast uiteraard wel merkbaar, maar de levens van de tweeling
worden minder sterk naast elkaar geplaatst waardoor veel van dat contrast verloren gaat. In het boek
zijn de herinneringen vaak heel gedetailleerd beschreven, waardoor de lezer zich volledig begint in te
leven in de wereld van het ene meisje om dan in het volgende hoofdstuk opnieuw in het leven van de
andere tweelinghelft te moeten duiken. Bij mij heeft het dan ook lang geduurd vooraleer ik de twee
personages echt goed uit elkaar kon houden. Bij de film heb ik dat probleem nooit gehad.

Op vlak van het uiterlijk van de twee meisjes komen het boek en de film ook niet overeen. In het boek
wordt Anna beschreven als een blond en ietwat mollig meisje, terwijl Anna in de film enorm mager is
en bruin haar heeft. Lottes personage in het boek komt wel beter overeen met dat van de film. In beide
gevallen heeft Lotte bruin haar. Op vlak van karakter merkte ik wel een verschil bij Lotte. In de
film is ze veel afstandelijker tegenover haar zus wanneer ze haar ontmoet in het kuuroord. Ze probeert
Anna echt te ontwijken. In het boek is het wel duidelijk dat Lotte niet zo opgezet is met Anna's verhalen,
maar ze is toch niet zo afstandelijk als in de film. Op het einde van de film, dat trouwens ook enorm
verschilt van het einde in het boek, maakt Lotte een hele ommezwaai en beslist ze toch naar Anna te
luisteren. Later vallen ze zelfs samen in slaap in het bos, een slaap waaruit Anna niet meer zal
ontwaken. Dit einde is opmerkelijk anders dan in het boek. Daar sterft Anna ook, maar door een
hartstilstand die ze krijgt in het kuuroord terwijl ze aan het baden is.

Het is duidelijk dat er toch heel wat verschillen zijn tussen het boek en de film. Toch blijft de essentie
van het verhaal in beide media hetzelfde. Ik heb echter meer genoten van de film dan van het boek.
Het verhaal vond ik heel sterk, zeker omdat ik graag oorlogsverhalen lees. Toch was het boek op
sommige punten te gedetailleerd, waardoor ik de draad doorheen het verhaal wat verloor. Voor mij
werden de herinneringen te veel uitgewerkt, waardoor de passages te lang werden. Op die manier
werd het moeilijker om de twee verschillende verledens echt naast elkaar te plaatsen. In de film werd
dat contrast tussen de twee levens veel beter duidelijk gemaakt. Naar mijn gevoel vertelt de film
hetzelfde verhaal als het boek, maar dan alle overbodige verhaallijnen en details buiten beschouwing
gelaten. De film keert daardoor terug naar de essentie van het verhaal: twee meisjes die in hun hart
met elkaar verbonden zijn, maar die gedurende hun leven in een lijnrechte positie tegenover elkaar
komen te staan met de oorlog als achtergrond.